Ιστορικά Ανέκδοτα Ι

​

Με τον όρο "ιστορικά ανέκδοτα" εννοούμε ενδιαφέροντα περιστατικά, ιστορίες άλλοτε δραματικές και άλλοτε ευτράπελες, ιστορικά παράδοξα, στο περιθώριο των μεγάλων και σημαντικών γεγονότων. Οι αφηγήσεις αυτές  μας δίνουν πολύτιμα στοιχεία για τον τρόπο ζωής και σκέψης και ζωής των ανθρώπων σε μια ιστορική περίοδο. Στην ενότητα αυτή παραθέτουμε ιστορικά ανέκδοτα που αναφέρονται στην περίοδο των περσικών πολέμων, τα οποία έχουν σταχυολογήσει μαθητές του σχολείου μας.

​

​Βούλης και Σπερθίας

{Ο Ηρόδοτος αφηγείται πως, όταν ο Δαρείος είχε στείλει κήρυκες για να ζητήσουν «γη και ύδωρ» από τις ελληνικές πόλεις, οι μεν Αθηναίοι τους έριξαν σε βάραθρο, οι δε Σπαρτιάτες σε πηγάδι. Καθώς όμως οι Σπαρτιάτες έβλεπαν ότι οι θυσίες στους θεούς δεν έδιναν καλά προμηνύματα, αποφάσισαν, με συμβουλή των μάντεων, να στείλουν δύο νέους στα Σούσα, για να θανατωθούν εθελοντικά στη θέση των κηρύκων του Πέρση βασιλιά. Ο Σπερθίας και ο Βούλης, νέοι με χαρίσματα και από την πλουσιότερη τάξη, ζήτησαν να πάνε εκείνοι στον Ξέρξη. Όταν έφτασαν στη Μικρά Ασία, ο Υδάρνης, Πέρσης στρατιωτικός διοικητής της περιοχής, τους φιλοξένησε και, βλέποντας τα χαρίσματα και την αρετή τους, τους πρότεινε να υπηρετήσουν το βασιλιά, για να τους χαρίσει τη ζωή.}

Η απόκρισή τους ήταν η εξής: «Υδάρνη, η συμβουλή που μας απευθύνεις στηρίζεται σε μονόπλευρη εμπειρία· γιατί μας συμβουλεύεις για δύο πράγματα, που το ένα τους το δοκίμασες, το άλλο όμως όχι· δηλαδή γνωρίζεις πολύ καλά πώς ζουν οι δούλοι, όμως δε δοκίμασες ως σήμερα την ελευθερία, τι άραγε να 'ναι, γλυκό ή όχι. Γιατί, αν κάποτε τη δοκίμαζες, θα μας συμβούλευες ν' αγωνιζόμαστε γι' αυτήν όχι μονάχα με δόρατα, αλλά και με τσεκούρια». Αυτή την απάντηση έδωσαν στον Υδάρνη.

Κι από κει ανέβηκαν στα Σούσα· κι όταν παρουσιάστηκαν στο βασιλιά, πρώτα πρώτα, ενώ οι σωματοφύλακές του τους πρόσταζαν, ασκώντας βία, να πέσουν και να προσκυνήσουν το βασιλιά, δε δέχτηκαν με κανένα τρόπο να το κάνουν, όσο κι αν εκείνοι τους έσπρωχναν το κεφάλι προς τα κάτω· γιατί, επέμεναν, ούτε στο νόμο τους είναι γραμμένο να προσκυνούν άνθρωπο ούτε γι' αυτό ήρθαν· κι αφού με αγώνα απέφυγαν την προσκύνηση, κατόπι λένε τα εξής: «Βασιλιά των Μήδων, εμάς μας έστειλαν οι Λακεδαιμόνιοι αντιστάθμισμα για τους κήρυκές σας που θανατώθηκαν στη Σπάρτη, για να πληρώσουμε εμείς για το θάνατό τους» (μετά από σύντομη συνομιλία, ο Ξέρξης δείχνοντας μεγαλοψυχία τούς χάρισε τη ζωή).

​

Τα μαστιγώματα του Ελλησπόντου

Ο Ξέρξης, το 481 π.Χ, σχεδίασε νέα εκστρατεία κατά των Ελλήνων. Στο πλαίσιο των προετοιμασιών αυτών, κατασκευάστηκαν οι γέφυρες του Ελλησπόντου. Σε Φοίνικες και Αιγυπτίους ανατέθηκε η κατασκευή μιας διπλής γέφυρας από πλοία στον Ελλήσποντο, που άρχιζε από την Άβυδο και κατέληγε σε ένα ακρωτήριο ανάμεσα στη Σηστό και τη Μάδυτο, μόλις όμως κατασκευάστηκε η γέφυρα, μια θύελλα την κατέστρεψε. Τότε, ο Ξέρξης οργίστηκε και διέταξε να τιμωρήσουν τον Ελλήσποντο με 300 μαστιγώματα και έπειτα έριξε στη θάλασσα αλυσίδες για να τη δέσει.

​

Ο οιωνός του Ιππία

Μια βραδιά με πανσέληνο ο γιός του Πεισιστράτου ο Ιππίας κατευθυνόμενος προς του Μαραθώνα με τον στρατό του αποφάσισε να φέρει τα πλοία του σε αραξοβόλια σε εκείνη την περιοχή. Ενώ οργάνωνε τον στρατό του, τον έπιασε δυνατό φτέρνισμα και βήχας. Επειδή ήταν και σε μία προχωρημένη ηλικία τα δόντια του κουνήθηκαν. Μάλιστα, ένα δόντι έφυγε από το στόμα του με αποτέλεσμα να χαθεί στην άμμο. Ο Ιππίας αδυνατώντας να βρει το χαμένο του δόντι, αναστέναξε και είπε «η γη αυτή δεν είναι δική μας κι ούτε θα μπορέσουμε να την βάλουμε στο χέρι- κι αν είχα κάποιο μερίδιο σε αυτήν, το κατέχει τώρα το δόντι μου».

Ηρόδοτος, Ιστορίες, VI.107

​

Θαύμα στη μάχη -Επίζηλος

Κατά την διάρκεια της μάχης του Μαραθώνα διακρίθηκε ένας γενναίος πολεμιστής, ο Επίζηλος. Παρόλο που πολεμούσε ηρωικά, εκεί που πάλευε στήθος με στήθος με τον εχθρό, έχασε το φως των ματιών του χωρίς να δεχτεί κάποιο χτύπημα κι από τότε έμεινε σε όλη τη ζωή του τυφλός. Ο Επίζηλος διηγείται το πάθημά του με μία εξωπραγματική ιστορία. Σύμφωνα με τα λόγια του, στο πεδίο της μάχης ενώ πολέμαγε αντίκρισε έναν πελώριο οπλίτη που η γενειάδα του σκέπαζε την ασπίδα του και έμοιαζε σαν φάντασμα. Και αυτό το φάντασμα προσπέρασε τον ίδιο και σκότωσε τον συμπολεμιστή του.

​

Κυνέγειρος

Η ηρωική μορφή του Κυνέγειρου, αδελφού του Αισχύλου, έμεινε μοναδικό παράδειγμα ανδρείας και αυταπάρνησης στην Ιστορία. Όταν οι νικημένοι Πέρσες, μετά τη μάχη του Μαραθώνα, έτρεξαν πανικόβλητοι στα καράβια τους για να σωθούν, ο Κυνέγειρος άρπαξε με τα στιβαρά χέρια του ένα καράβι και προσπάθησε να το συγκρατήσει για να μην αποπλεύσει και να το προφτάσουν έτσι οι συμπολεμιστές του και να το καταλάβουν. Τότε, ένας Πέρσης του έκοψε το χέρι και εκεί έπεσε ο Κυνέγειρος. 

"Κυνέγειρος ὁ Ευφορίωνος ἐνταῦθα ἐπιλαμβανόμενος τῶν άφλάστων νεός, τήν χεῖρα ἀποκοπείς πελέκει πίπτει".

Ηρόδοτος Ιστορίες, VI.117.2-3

​

Διηνέκης

Ο Διηνέκης ήταν ένας από τους 300 Σπαρτιάτες που έλαβαν μέρος στη μάχη των Θερμοπυλών το 480 π.Χ. υπό τον βασιλιά Λεωνίδα.

Ο Διηνέκης έμεινε γνωστός εξαιτίας της απάντησης του «καλύτερα, θα πολεμήσουμε υπό σκιά», όταν κάποιος παρατήρησε ότι οι Πέρσες είναι τόσοι πολλοί ώστε τα βέλη τους θα σκέπαζαν τον ήλιο. Η φράση αυτή έμελλε να γίνει συνώνυμη της ανδρείας, της τόλμης και της περιφρόνησης του θανάτου, μιας και αυτός όταν έρχεται στο πεδίο της μάχης, τιμημένα, αποτελεί το ύψιστο ιδανικό κάποιου για τη χώρα - πόλη του.

Ο Ηρόδοτος μας πληροφορεί ότι την τρίτη και τελευταία μέρα της μάχης και αφού ο Λεωνίδας είχε πληγωθεί θανάσιμα, ο Διηνέκης μαζί με ορισμένους από τους συντρόφους του 4 φορές τράβηξαν το πτώμα του από τα χέρια των εχθρών μέχρις ότου πέθαναν όλοι τους από τον καταιγισμό βελών.

Το παράδοξο με τον Διηνέκη ήταν πως κανονικά δεν είχε το δικαίωμα να πολεμήσει στην μάχη των Θερμοπυλών, διότι έπρεπε βάσει του σπαρτιατικού νόμου να έχει τουλάχιστον ένα γιο για να συνεχίσει την γενιά του. Ο Διηνέκης αντίθετα είχε 4 κόρες, όμως μέσω της παρέμβασης μιας δούλης, που ισχυρίστηκε πως γέννησε το γιο του, του δόθηκε το δικαίωμα να λάβει μέρος στη μάχη.

​

​

Τα ξύλινα τείχη

Ήταν το έτος 480 π.Χ. Οι Πέρσες, με αναρίθμητο στρατό και πλοία, είχαν εισβάλει στην Ελλάδα και προχωρούσαν προς την Αθήνα. Εμπρός σε αυτόν τον κίνδυνο, οι Αθηναίοι ζήτησαν χρησμό από το μαντείο των Δελφών για το τι να κάνουν. Η απάντηση του μαντείου ήταν ότι «τα ξύλινα τείχη θα σώσουν τας Αθήνας».
Ο Αθηναίος ιδιοφυής στρατηγός Θεμιστοκλής ερμήνευσε τον χρησμό σύμφωνα με τα σχέδιά του, ότι δηλαδή τα ξύλινα τείχη είναι τα πλοία. Άλλοι δεν ερμήνευσαν σωστά τον χρησμό, θεωρώντας ότι με το να στήσουν ξύλινα τείχη γύρω από την Ακρόπολη θα σώσουν την Αθήνα…
Ωστόσο ο Θεμιστοκλής εγκλώβισε με 370 τριήρεις τον περσικό στόλο, που αριθμούσε πάνω από 1.000 πλοία, στα στενά της Σαλαμίνας και τον κατέστρεψε, σώζοντας την Αθήνα και την Ελλάδα…

​

Πάταξον μεν, άκουσον δε

Λίγο πριν από τη ναυμαχία της Σαλαμίνας, ο Ευρυβιάδης, άτολμος όπως ήταν, εισηγείται να φύγει ο στόλος από τα στενά και να ενωθεί με τον στρατό στον Ισθμό. Ο Θεμιστοκλής διαφωνεί και ο Ευρυβιάδης του λέει: «Κοίτα, ραπίζουν εκείνους που ξεκινούν πρώτοι στους αγώνες». Ο Θεμιστοκλής απάντησε: «Ναι, αλλά και όσοι αργούν να ξεκινήσουν στεφάνι δεν παίρνουν». Ο Ευρυβιάδης σήκωσε τότε τη μαγκούρα του να χτυπήσει τον Θεμιστοκλή. Εκείνος όμως ατάραχος του είπε: «Πάταξον μεν, άκουσον δε (Χτύπησέ με, αλλά άκουσέ με)». Ο Ευρυβιάδης εντυπωσιάστηκε και απέσυρε το επιχείρημα της μαγκούρας. Και όταν ένας άλλος παρατήρησε πως κάποιος που δεν έχει πια πόλη δική του δεν μπορεί να προτρέπει τους άλλους να εγκαταλείψουν τις πόλεις τους, ο Θεμιστοκλής του είπε: «Ω, μοχθηρέ! Εχουμε αφήσει την πόλη μας γιατί δεν θέλουμε να γίνουμε δούλοι. Η πόλη μας τώρα είναι οι διακόσιες τριήρεις».

​

Το δείπνο στις Πλαταιές

Μετά τη μάχη των Πλαταιών, όπου οι Έλληνες νίκησαν τους Πέρσες, ο στρατηγός Παυσανίας κάλεσε νικητές και νικημένους να δειπνήσουν μαζί, φέρνοντας ο καθένας τα φαγητά του.

Οι Σπαρτιάτες σε δέκα λεπτά τα είχαν ετοιμάσει όλα και τα είχαν βάλει στο τραπέζι. Ήταν ο μέλας ζωμός. Οι άλλοι αργούσαν κι έφτασαν φορτωμένοι με πλήθος φαγητά, που τ' άπλωσαν, επιδεικτικά στο τραπέζι. 

Τα κοίταξε ο Παυσανίας και κουνώντας το κεφάλι του είπε: «...Και είχατε την αξίωση εσείς κατάφορτα στομάχια να νικήσετε άνδρες, που δεν τους βάραινε παρά μόνο λίγο ζωμός;»

​

Τα παραπάνω ανέκδοτα συγκεντρώθηκαν από τους μαθητές/τριες: 

 

Αναστασία Πηλιχού                                  Πηγές: - Ηροδότου Ιστορίες                                          

Σωτηρία Τσιρογιάννη                                            - www. sansimera.gr 

Παρασκευή Σκλάβου                                            - Wikipedia

Νικόλα Φουτρής

Θεοφάνη Λιάσκα

Γιώργο Τσαμπαρλή

Βασίλη Σαράφογλου

Δημήτρη Χατζηθωμά